Trong bối cảnh công nghệ đang phát triển không ngừng, việc truyền tải dữ liệu và hình ảnh với chất lượng cao ngày càng trở nên quan trọng. Các chuẩn kết nối hiện tại như HDMI hay DisplayPort dù đã đáp ứng tốt nhu cầu phổ thông, nhưng vẫn còn những giới hạn nhất định, đặc biệt là khi màn hình độ phân giải siêu cao và thiết bị yêu cầu công suất lớn ngày càng phổ biến. Mới đây, một liên minh các ông lớn công nghệ Trung Quốc đã công bố một chuẩn kết nối video hoàn toàn mới mang tên GPMI (General Purpose Media Interface). Nếu những tuyên bố và thông số kỹ thuật dự kiến của nó là sự thật, GPMI hứa hẹn sẽ tạo nên một cuộc cách mạng, thách thức nghiêm trọng vị thế của HDMI và thậm chí có thể thay thế hoàn toàn chuẩn kết nối này trong nhiều trường hợp. Liệu GPMI có thực sự là tương lai của kết nối đa phương tiện?
GPMI Là Gì?
GPMI, viết tắt của General Purpose Media Interface, là một tiêu chuẩn truyền thông đa phương tiện có dây mới được phát triển bởi Liên minh Hợp tác Công nghiệp Video UHD 8K Thâm Quyến của Trung Quốc (Shenzhen 8K UHD Video Industry Cooperation Alliance). Liên minh này bao gồm hơn 50 công ty công nghệ hàng đầu của Trung Quốc, cho thấy quy mô và mức độ đầu tư nghiêm túc vào dự án này.
Mục tiêu chính của liên minh khi phát triển GPMI là giảm thiểu số lượng cáp cần thiết để truyền tải dữ liệu và cấp nguồn giữa các thiết bị, một mục tiêu mà USB4 đã từng hướng tới. Tuy nhiên, GPMI đưa ý tưởng này lên một tầm cao mới bằng cách cung cấp băng thông và khả năng cấp nguồn vượt trội đáng kể.
Slide tổng quan về chuẩn kết nối GPMI bằng tiếng Anh từ HiSilicon, minh họa các tính năng chính và thông số nổi bật của công nghệ này.
Cáp GPMI được thiết kế để tích hợp truyền tải video và âm thanh, truyền dữ liệu, kết nối mạng và cấp nguồn vào trong một giao diện duy nhất. Điều này có nghĩa là người dùng có thể kết nối các màn hình độ phân giải cao trong khi vẫn cấp nguồn cho nhiều thiết bị tiêu thụ điện năng lớn chỉ với một sợi cáp duy nhất. Ngoài ra, chuẩn GPMI còn hỗ trợ các tiêu chuẩn điều khiển phổ quát như HDMI-CEC, cho phép tất cả các thiết bị được kết nối qua GPMI có thể được điều khiển bằng một chiếc điều khiển từ xa duy nhất, tăng tính tiện lợi và đồng bộ hóa cho hệ thống giải trí gia đình.
Thông Số Kỹ Thuật và Công Suất Cấp Nguồn
Theo HKEPC, cáp GPMI sẽ có hai biến thể chính với thông số kỹ thuật ấn tượng:
- GPMI Type-B: Cung cấp tổng băng thông lên tới 192 Gbps và hỗ trợ cấp nguồn lên đến 480W.
- GPMI Type-C: Cung cấp tổng băng thông 96 Gbps và hỗ trợ cấp nguồn lên đến 240W.
Để dễ hình dung, trong khi USB-C hiện tại có thể cung cấp 240W điện năng nhưng chỉ giới hạn ở băng thông 40Gbps, GPMI Type-C đã tăng gấp đôi băng thông trong khi vẫn giữ nguyên khả năng cấp nguồn tương tự. Đặc biệt, GPMI Type-B vượt xa mọi chuẩn kết nối hiện có về cả băng thông lẫn công suất.
Dù 480W có thể chưa đủ để cấp nguồn cho một máy tính chạy card đồ họa RTX 50-Series qua một sợi cáp duy nhất đến màn hình, nhưng nó mang lại sự tiện lợi khổng lồ cho người dùng laptop. Hầu hết các laptop gaming cao cấp, bao gồm cả những mẫu sử dụng GPU RTX 50-Series, đều có thể sử dụng cáp GPMI để kết nối màn hình ngoài và sạc pin đồng thời. Điều này biến giải pháp “one-cable docking” (kết nối chỉ bằng một cáp) trở thành hiện thực ngay cả với những chiếc laptop “ngốn điện” nhất.
Cáp HDMI 8K Ivanky FusionDock Max 1, đại diện cho các chuẩn kết nối hiện tại mà GPMI đang hướng đến để vượt qua về băng thông và khả năng cấp nguồn.
Băng thông của GPMI cũng là hai chiều và có khả năng truyền dữ liệu mượt mà, không gián đoạn. Băng thông bổ sung này cực kỳ hữu ích, bởi ngay cả khi một thiết bị không sử dụng hết cho việc xuất video 8K, nó vẫn có thể được dùng cho các kết nối khác. Ví dụ, nếu trước đây bạn kết nối đầu thu kỹ thuật số với TV qua HDMI cho âm thanh và hình ảnh, đồng thời dùng Wi-Fi để truy cập internet, giờ đây bạn có thể dùng một sợi cáp GPMI duy nhất để cấp nguồn, truyền tải âm thanh/video và kết nối internet qua Ethernet.
GPMI So Với Các Chuẩn Hiện Hành: Cuộc So Kè Nảy Lửa
Dưới đây là bảng so sánh nhanh GPMI với HDMI và các chuẩn kết nối phổ biến khác:
| Chuẩn Kết Nối | Băng Thông Tối Đa | Công Suất Cấp Nguồn |
|---|---|---|
| GPMI Type-B | 192 Gbps | 480W |
| GPMI Type-C | 96 Gbps | 240W |
| HDMI 2.2 | 96 Gbps | Không |
| DisplayPort 2.1 | 80 Gbps | Không |
| HDMI 2.1 FRL | 48 Gbps | Không |
| USB4 | 40 Gbps | 240W |
| Thunderbolt 4 | 40 Gbps | 100W |
| HDMI 2.1 TMDS | 18 Gbps | Không |
Như đã đề cập, GPMI vượt trội hơn hẳn mọi chuẩn kết nối màn hình và cấp nguồn hiện có. HDMI tốt nhất là 96 Gbps trên HDMI 2.2, nhưng không có khả năng cấp nguồn. Băng thông này đủ cho 10K ở 120Hz, 8K ở 240Hz hoặc 4K ở 480Hz, nhưng bạn vẫn cần thêm một sợi cáp khác để cấp nguồn. Với GPMI, bạn có thể đạt được tần số quét cao hơn trên màn hình 8K, nghĩa là màn hình 8K 480Hz hoặc thậm chí 10K 240Hz có thể trở thành hiện thực.
Ngoài các hệ thống giải trí gia đình, TV và laptop, card đồ họa rời (eGPU) cũng sẽ là một lĩnh vực được hưởng lợi lớn từ chuẩn kết nối này. Hiện tại, việc sử dụng eGPU ở hiệu suất tối đa bị hạn chế bởi khả năng cấp nguồn của USB-C. Tuy nhiên, với GPMI, eGPU sẽ trở thành giải pháp một cáp mà không ảnh hưởng đến yêu cầu điện năng, mang lại hiệu suất tối ưu cho người dùng.
Khi Nào GPMI Sẽ “Đổ Bộ” Thị Trường?
Với sự góp mặt của các công ty công nghệ lớn của Trung Quốc như TCL, Hisense, Huawei, Sharp, HKVision và Tencent trong nhóm phát triển GPMI, đây không phải là một công nghệ chớp nhoáng rồi biến mất. Theo tài liệu chính thức (white paper) của GPMI, việc thử nghiệm thiết bị đã được lên lịch vào quý 1 năm 2025.
Nếu mọi việc diễn ra theo đúng kế hoạch, các công ty có thể sẽ ra mắt các thiết bị hỗ trợ GPMI vào đầu năm 2026, với các mẫu sản phẩm dành cho người tiêu dùng phổ thông xuất hiện sau đó. Đáng chú ý, GPMI đã nhận được ủy quyền SVID (0XFF10) từ USB để hợp nhất với đầu nối Type-C, vì vậy biến thể GPMI Type-C có thể ra mắt thị trường sớm hơn.
Cận cảnh cổng USB-C hỗ trợ Thunderbolt trên laptop, một trong những chuẩn kết nối hiện đại mà GPMI đang thách thức với khả năng vượt trội về truyền dữ liệu và cấp nguồn.
Mặc dù GPMI sẽ cần một thời gian để đến tay người dùng, nhưng chuẩn này đang hướng tới nhiều lĩnh vực như nhà thông minh, ô tô, công nghiệp và đặc biệt là thị trường tiêu dùng phổ thông. Tuy nhiên, các thiết bị giải trí gia đình và TV sẽ là những sản phẩm đầu tiên được hưởng lợi từ GPMI.
Một cổng kết nối GPMI trên chiếc laptop gaming cao cấp với thông số kỹ thuật “khủng” sẽ là một giấc mơ, nhưng phải mất vài năm nữa công nghệ này mới bắt đầu xuất hiện trên thị trường tiêu dùng. Với sự thống trị hiện tại của HDMI và DisplayPort, sẽ cần một thời gian dài trước khi người dùng bắt đầu thay thế các thiết bị cũ bằng những sản phẩm hỗ trợ GPMI.
Để cạnh tranh với GPMI, HDMI cần phải nâng cao khả năng của mình. Mặc dù HDMI 2.2 đã ra mắt giúp rút ngắn khoảng cách, nhưng phiên bản mới nhất của HDMI vẫn còn một số vấn đề mà GPMI không gặp phải. Với những hứa hẹn của GPMI, nó hoàn toàn có thể là dấu chấm hết cho HDMI, và thậm chí cả DisplayPort và USB-C, nếu hai biến thể GPMI được tung ra thị trường tiêu dùng một cách kịp thời và hiệu quả.
Lời kết: GPMI đang đứng trước cơ hội lớn để định hình lại tương lai của kết nối công nghệ. Bạn nghĩ sao về tiềm năng của chuẩn kết nối mới này? Liệu nó có thể thực sự thay thế HDMI và các giao thức hiện hành? Hãy chia sẻ suy nghĩ của bạn trong phần bình luận bên dưới và đừng quên theo dõi thuthuathuuich.com để cập nhật những thông tin công nghệ mới nhất nhé!
